Klaver, klaver en nog eens klaver

23 juli 2024

Zowel op golfbanen met name op fairways, tees en rough en gazons zien we dit jaar opvallend veel klaver staan; vooral de witte klaver (trifolium repens). Golfspelend België voelt zich gestresst omdat ze de golfbal tussen de klavers niet meer vinden of de trotse gazoneigenaar heeft geen strak grasveld meer omdat een deel van de ‘pelouse’ bezet is met klavers. Hoe komt dit? En wat doe je eraan op een non-fyto manier?

Klaver op grasvelden wordt al snel beschouwd als onkruid. Toch is de aanwezigheid van deze plant een indicator dat er iets scheelt.

Trifolium repens (witte klaver) is een plant die veel voorkomt op grasvelden en vooral na periodes met veel regen. Aangezien we sinds het najaar van 2023 en tot nu zoveel regen hebben gekregen, zien we de klaver overal de kop opsteken. 

Er zijn verschillende redenen waarom witte klaver goed kan gedijen na een regenperiode:

• Vochtigheid: witte klaver houdt van vochtige omstandigheden. Na een regenperiode is de bodem meestal rijk aan water; wat dus de groei van de klaver bevordert.
• Bodemstructuur: regen kan de bodemstructuur verbeteren zodat wortels beter kunnen doorwortelen. Bij overvloedige liters regen echter, is er ook veel uitspoeling waardoor de recente bemestingen deels of volledig teniet worden gedaan.
• Nitrificatie: klaver is een vlinderbloemige plant die in symbiose leeft met stikstofbindende bacteriën. Dit betekent dat hij stikstof uit de lucht kan opnemen en in de bodem brengen, wat de bodemvruchtbaarheid verhoogt.
• Concurrentie: doordat na veel regenval op een grasveld de klaver beter kan concurreren tegen de grassen. De grassen zijn verzwakt door de overtollige regen en staan met hun voeten in het nat. Bovendien zijn de broodnodige nutriënten (gedeeltelijk) uitgespoeld.

Conclusie:

De aanwezigheid van witte klaver toont in dit geval aan dat het grasveld onvoldoende gedraineerd is, te weinig bodemstructuur en vruchtbaarheid heeft en dat er te weinig nutriënten in de toplaag zitten. Dat maakt dat deze toplaag beter gedijt dan het gras … dat deze nutriënten wel nodig heeft. 

Wat kun je nu doen om klaver tegen te gaan?

Witte klaver inperken zonder het gebruik van herbicides (gebruik van herbicides is ook maar een tijdelijke oplossing aangezien je de oorzaak niet aanpakt) kan op volgende manieren:

• Grasmaaien: regelmatig maaien met opvangbakken, zodat ook de zaden van de klaver zich niet verder verspreiden. Maai het grasveld korter dan 5 cm om ervoor te zorgen dat het gras sterker is en minder ruimte aan de klaver geeft om te groeien.

• Grasversterking en bodemverbetering: door het feit dat klaver stikstof uit de lucht haalt en aan de bodem teruggeeft is dit een indicatie dat er te weinig stikstof in de bodem zit. Maar niet enkel stikstof is belangrijk, ook kalium, silicium is nodig om de grasplant te versterken. Vergeet zeker ook niet het macro-element calcium dat ervoor zorgt dat deze elementen gebonden en vastgehouden worden en dus de stabiliteit van de bodem verbeteren. Tegelijkertijd wordt ook de lucht- en vochthuishouding van de bodem verbeterd. De CEC (Cation Exchange Capacity) is belangrijk hier. CEC is het klei-humus -complex; een parameter die een belangrijke rol speelt in het vasthouden en tegelijkertijd ook beschikbaar stellen van voedingstoffen voor de plant. Vergelijk het met een opslagplaats. Lavameel is een goedkope en effectieve bron om elementen toe te dienen zoals calcium, kalium, magnesium, silicium en tal van sporenelementen die de bodemvruchtbaarheid optimaliseren. Maar ook organische meststoffen, bodemverbeteraars want dat is het andere element van de CEC. Het beste is om een bodemanalyse uit te voeren zodat je het organische stofgehalte (OS) en CEC te weten komt. Alleen zo kun je een gepaste bemesting geven.
• Handmatig verwijderen: het is mogelijk voor kleine plekken klaver in een gazon. Let erop om zeker de wortels weg te nemen.

• Waterbeheer: zorg ervoor dat het overtollige water weg kan. Dit kan door beluchten (slitten, diepbeluchten, scariferen,…). Indien dit een steeds weerkerend probleem is, kan een drainagesysteem helpen.

Het gebruik van selectieve herbicides gaat er stilaan uit. We gaan dus echt moeten kijken naar wat er zich in de bodem afspeelt. Gebruik de juiste meststoffen en middelen en laat je niet vangen door de lage prijzen. Volg de aanbevelingen voor jouw terrein en niet voor dat van je buurman. Goedkoop kan duurkoop zijn op korte en lange termijn. Zorg dat de bodem in orde is. Doe  een bodemanalyse of raadpleeg een adviseur.