Veurne is flink bezig om zijn grondgebied en imago duurzamer te maken. Suikerpark, op de site van de voormalige suikerfabriek, is een nieuw combinatieproject van wonen, werken en natuur en wordt zo ecologisch mogelijk aangelegd. In april 2019 werd de eerste bestelauto op cng aangeschaft. En momenteel kiest de stad voor handgereedschap op accu.
De naam Veurne wordt voor het eerst vermeld in 877 als Furnae en zou verwijzen naar een eilandje dat boven het moerassige, waterrijke gebied uitstak. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was Veurne de officieuze hoofdstad van ons land, want het stukje Westhoek tussen de rivier de IJzer en de Franse grens was het enige onbezette deel van het land. Koning Albert I had in het stadhuis op de Grote Markt zijn hoofdkwartier.
In totaal beslaat de stad zowat 10.000 hectare. Na de fusies in de jaren zeventig zijn er bij Veurne in totaal 9 omliggende dorpen bijgekomen, waarvan de grootste Bulskamp, Beauvoorde en Houtem zijn. Howard Godeau, diensthoofd Openbaar Domein: ‘Door de fusie hebben wij er enorm veel hectares bijgekregen, maar dus ook veel extra oppervlakte aan openbare ruimte om te onderhouden.’ Volgens Anne Dequidt heeft haar stad de allures van een grote stad, maar is ze met 12.000 inwoners niet al te groot. Een bijzonder gebied is De Moeren, een drooggemalen moerasgebied. Deze polder is met gemiddeld twee meter onder zeeniveau de diepste polder van België. In De Moeren zitten de grootste landbouwbedrijven van de omgeving, met zowel akkerbouw als veehouderij. Van de 22 molens die het moerasgebied destijds drooghielden, zijn er nog twee te bewonderen.
In vroegere eeuwen was Veurne echt een handelscentrum omdat er via de stad diverse kanalen van Frankrijk naar Brugge liepen. In die tijd waren het de kanalen die voor bedrijvigheid zorgden, momenteel zorgt vooral de snelweg E40 ervoor dat het aantal inwoners en de werkgelegenheid in Veurne toenemen. Een ander punt waarom Veurne aantrekkelijk is voor veel mensen, is dat de stad veel openbare voorzieningen heeft zoals een ziekenhuis, een rechtbank, veel scholen en drie bedrijventerreinen. Decennialang was de suikerfabriek een begrip in Veurne. Sinds 1924 werd er suiker geproduceerd uit suikerbieten die door de boeren uit de streek werden aangeleverd. Eind 2007 werd de West-Vlaamse Intercommunale eigenaar van de site van de voormalige suikerfabriek en momenteel wordt het combiproject ‘Suikerpark’ uitgevoerd. Er komt ruimte voor wonen, ontspanning, natuur en werken. Concreet gaat het om achttien hectare multifunctioneel gebied met ongeveer 450 woningen, kleinhandel, een uitgestrekt stadspark, een recreatieve vijver, een woontoren en een levendig wijkplein. Daarnaast is er vijftien hectare natuurpark, ondergebracht in de voormalige waterbekkens van de suikerfabriek, en nog eens zestien hectare nieuwe ruimte voor een kwalitatief en duurzaam bedrijventerrein.
Heel bijzonder is dat alle woningen duurzaam worden gebouwd en aangelegd. Zo zal de overtollige restwarmte van het aanpalende industrieterrein gebruikt worden om de woningen in de wijk te verwarmen. Veurne wil in deze wijk zowel met deelauto’s als -fietsen gaan werken. Er zullen dus zogeheten randparkings komen en veel huizen zullen geen eigen tuin hebben, maar gedeeld groen. Verder zal het regenwater worden opgevangen in waterputten en vervolgens privé worden gebruikt. Daarnaast komen er natuurlijk zonnepanelen op de woningen. Dequidt: ‘In ons gemeentelijk masterplan noemen wij deze wijk Veurne 2.0.’
In het verre verleden werd in veel dorpjes die na de fusie bij Veurne zijn gaan horen de openbare ruimte verzorgd vanuit de plaatselijke landbouwbedrijven. Zelfs tot de jaren tachtig bleven veel van deze dorpjes zelf hun openbare ruimte onderhouden. Dequidt: ‘Het is zelfs zo sterk dat je hier in Veurne eigenlijk alleen iemand had die het Stadspark in het centrum onderhield. Pas vanaf de jaren tachtig kregen we een grotere stadswerf. In de jaren negentig is hier aan de rand van Veurne aan de Noordstraat een geheel nieuwe loods gezet en is de stedelijke werkplaats hiernaartoe verhuisd.’
Veurne doet niet alles in eigen beheer. De grotere werken, waarbij duurdere machines moeten worden ingezet, worden uitbesteed.Godeau: ‘Aanleg besteden we uit, onderhoud doen wij in principe zelf. In totaal werken er bij de stadswerf en de technische dienstaan de Westhoek van Veurne zeventig technische personeelsleden, zes leidinggevenden en één afdelingshoofd binnen de dienst Grondgebiedszaken. En niet geheel onbelangrijk, omdat De Moeren ongeveer twee meter onder de zeespiegel ligt en door dijkenmoet worden beschermd: er werken ook nog twee professionele ‘rattenvangers’. Vooral de bestrijding van muskusratten is belangrijk ter bescherming van de dijken.
In december 2019 heeft Stad Veurne een nieuwe Volvo- vrachtwagen aangeschaft. Die is voorzien van een laadkraan en eencontainersysteem van 12 ton. In oktober 2019 heeft de werf ook een grondboor in gebruik genomen voor het boren van gaten, speciaal voor het inboeten van bomen. Godeau: ‘Wij hebben maar liefst zowat 12.000 bomen binnen ons gebied en door de droogte van afgelopen zomer moesten we extreem veel bomen inboeten. Normaal ligt het aantal dat wij inboeten op 400 tot 500 bomen per jaar.’ Tegelijk worden er ook veel bomen aangeplant, gelukkig. Het is immers traditie in Veurne om geboortebomen te planten. Daarnaast staat er al een zeer oude monumentale Ginkgo Biloba-boom van 400 jaar oud in het Stadspark. Deze heeft inmiddels een stamomtrek van 365 cm. Op de begraafplaats van Avekapelle, een van de deelgemeentes, staat ook nog eens een lindeboom uit 1595, met een stamomtrek van maar liefst 627 cm. ETW’ers met een attest houden deze monumentale bomen in vorm.
Midden 2019 heeft Veurne twee grasopvangsystemen gekocht, die op de twee tractoren met fronthef kunnen worden gezet. Dit om de vijf grote voetbalterreinen snel en efficiënt te kunnen maaien. Ook is er een borstelmachine aangeschaft om het blad en de sneeuw van fietspaden te vegen. Naast de stadswerf helpen ook landbouwers nog steeds mee om de openbare ruimte netjes te houden, vooral door het ruimen van sneeuw. Het strooien tegen gladheid doet de stadswerf overigens wel zelf. Dequidt: ‘Wij zoeken overigens nog een machine waarmee wij het onkruid mechanisch kunnen verwijderen. Nu wordt dit werk, onkruid verwijderen, nog verricht door mensen van onze sociale werkplaats.’ In verband met een kleinere footprint is Stad Veurne ook qua machines en toestellen volop aan het omschakelen. Begin 2020 werden de eerste accutoestellen aangeschaft, en vorig jaar kwam de eerste bestelwagen op cng er.