Met 9 holes is ‘De Lilse’ al vijfendertig jaar een begrip in de Kempen. We hadden een gesprek met de huidige eigenares Nienke Vink en greenkeeper Michael Goossens. Het bezoek was tevens een gelegenheid om de rtk-gps gestuurde robotmaaier op de fairways aan het werk te zien en de plussen en minnen van deze machine rechtstreeks van de gebruiker te vernemen.
Nienke Vink was sinds juli 2007 met haar ex-partner eigenaar van ‘De Lilse’ en enkele jaren later nam ze de zaak volledig voor eigen rekening:uitbating van het golfterrein, het onderhoud, de horecazaak … De cijfers van de laatste jaren wijzen erop dat ze de zaak goed in de hand heeft. Het ledenaantal neemt sterk toe en de kwaliteit van het terrein volgt in gelijke mate. Greenkeeper Michael is al jaren de rechterhand van Nienke en vertelt zijn kant van het verhaal.
Ontstaan
Nienke Vink: ‘Vijfendertig jaar geleden was het hier een boomkwekerij en de eigenaar, Jozef Verhaegen, wou in 1987 gewoon een golfterrein voor zijn vrienden maken. De architect van de Lilse Golf heet trouwens J. Verhaegen. Na een paar jaar is hij ermee gestopt en heeft hij het overgedragen aan de familie Sauter. Die hebben het golfterrein ongeveer zestien jaar uitgebaat en daarna heb ik het hier met mijn ex-man overgenomen. Dit jaar bestaat de Lilse vijfendertig jaar en start ik hier mijn vijftiende jaar. Destijds ben ik hier begonnen met mijn ex-man en sedert zes jaar doe ik het hier op eigen houtje. Toen was ik verantwoordelijk voor het ledenbeheer, wedstrijdbeheer, de winkel, de horeca … Zes jaar geleden is er het onderhoud van het terrein bijgekomen.’
Nienke: ‘Ikzelf zat in de tandheelkunde, mijn ex-man was golfprofessional en gaf hier les op dat moment. Zijn baas, de vorige eigenaar, liet vallen dat hij wou stoppen en zo hebben we na wat omwegen de zaak overgenomen. Ik had geen enkele ervaring, ik golfde zelfs niet. En ik verzeker je dat weonze handen vol hadden: terrein uitbaten, ledenbeheer, horeca … Alles ineens!’
Nienke: ‘Ik moet zeggen dat Golf Vlaanderen daar goed in begeleidt. Daar bieden ze veel opleidingen aan. Op geregelde tijdstippen zitten wij samen met de andere golfclubs en dat is iets waar ik het meeste uithaal. De golf is een kleine wereld: iedereen kent iedereen en we zijn collega’s. We wisselen ook vlot informatie en ervaring met elkaar uit. Piet Vandenbussche bijvoorbeeld organiseert al enkele jaren een uitwisseling tussen Belgische en Nederlandse golfbaanmanagers en dan spelen we het ene jaar in België, het andere in Nederland. Dan gaan we eerst 18 holes golfen en nadien een hapje eten, met elkaar babbelen en netwerken. Dat zijn ideale momenten om informatie in te winnen.’
Nienke: ‘Zes jaar geleden heb ik bewust gekozen om te investeren in de baan. Toen ik destijds ook voor het terrein verantwoordelijk werd, ben ik samen met onze greenkeeper Michael een greenkeepersopleiding gaan volgen. Als je mensen moet aansturen is het belangrijk dat je weet waarover het gaat. Ik vind het heel belangrijk dat een manager thuis is in greenkeeping, ook bijvoorbeeld bij de aankoop van machines en materiaal voor het terrein. De mensen komen hier om te spelen en dan moet het terrein pico bello zijn. Dat stemt de spelers blij en zorgt indirect ook voor nieuwe leden. Doordat de club de laatste jaren zo stevig gegroeid is, hebben we die investeringen kunnen rondmaken. Zo hebben we vorig jaar ook een tweede greenkeeper kunnen aanwerven, waardoor we nog meer zorg aan het terrein kunnen besteden, vooral aan dingen die we wegens tijdsgebrek moesten laten liggen.’
Forse stijging van het aantal leden laat nieuwe investeringen toe
Nienke: ‘Met de gezondheidscrisis in maart 2020 moesten ook de golfterreinen sluiten. Bij de heropstart in mei 2020 is de golfsport in de aandacht gekomen als de eerste sport die terug vrijgegeven werd. Dat heeft mensen er massaal toe aangezet om met golf te starten.’
‘Als 9-holesbaan trekken we heel veel starters aan. Al meer dan negen jaar bieden wij het Start to Golf-pakket aan en dat zorgde toch voor bijna 100 starters per jaar. In 2021 hebben we er 250 kunnen aantrekken en het jaar ervoor 200. Dus 450 mensen die wij de afgelopen 2 jaar kennis hebben laten maken met de golfsport. Veel van die starters zijn naderhand blijven doorstromen naar hier of naar andere clubs. Je hebt golfscholen met voornamelijk een driving range waarvan de starters dan naar een 9-holes gaan, of starters die van 9 naar 18 evolueren. En soms gebeurt ook de omgekeerde beweging: oudere mensen die van 18 naar 9 gaan. De Lilse is altijd een familiaire club geweest, ook bij mijn voorgangers. Toen ik hier vijftien jaar geleden voor het eerst langskwam, had ik zo’n gevoel van thuiskomen. En dat hangt er nu nog. Hoewel we sterk gegroeid zijn, zeggen mensen mekaar nog steeds goeiendag. Er ligt hier geen drempel.’
Nienke: ‘Wij hebben geen reclame gemaakt. Gewoon mond-tot- mondreclame. We zien familieleden en vrienden van bestaande leden die aansluiten.’
Nienke: ‘Voorlopig nog wel. Sinds twee jaar hebben wij starttijden die de overheid ons heeft opgelegd. We merken daarbij dat er nog ruimte is tussen de tijden. Iedereen die wil spelen, kan elke dag komen spelen. Soudal Open heeft dit jaar de European Tour naar België kunnen halen op Rinkven en dat is voor de golfsport ook weer goed. Die krijgt op haar beurt media-aandacht en zo worden er weer mensen aangetrokken tot het golfspelen.’
Michael: ‘De gezondheidscrisis heeft voor zover wij het hier kunnen waarnemen de golfwereld een boost gegeven. Wij zijn op twee jaar tijd van 350 naar 600 leden gegaan. De club krijgt daardoor meer middelen en mogelijkheden – betere machines, beter onderhoud, betere meststoffen – waar wij als greenkeeping ook van genieten en die we kunnen teruggeven onder de vorm van een mooier speelveld.’ ‘Ik merk dat er veel nieuwe mensen gestart zijn met golfspelen, mensen waarvan ik het nooit zou hebben verwacht. Voor ons was het ook wennen: van een terrein dat enkele spelers per uur had naar een permanente bezetting op de baan, dat vraagt ook een andere manier van werken.’
‘Zo moeten we bijvoorbeeld voor elf uur alle zware werken afgerond hebben. Twee jaar geleden zijn we begonnen met de robotmaaiers op de fairways, mijn collega Tom is er bijgekomen voor twintig uur. Wij kunnen nu alles deftig doen, meer gestructureerd. Tevoren had ik vaak het gevoel dat ik tegen de tijd aan het boksen was. Tevoren werd er alleen driedelig op de greens gemaaid. Wij proberen daar nu zoveel mogelijk met de hand te maaien, dat geeft ook een betere kwaliteit van de greens, hé.’
‘Ik ben deze maand aan mijn veertiende werkjaar begonnen. En als ik de evolutie zie die we de laatste jaren in de club doormaakten, zelfs al voor de gezondheidscrisis, dan kan ik alleen maar tevreden zijn. Sinds eigenares Nienke het roer overnam, investeert zij iedere verdiende euro in de club.’
‘Ik heb tot vorig jaar dertien jaar alleen gewerkt. Af en toe kwam er eens iemand een handje toesteken, maar doorheen het jaar stond ik er alleen voor. Dan waren er nog geen robots: de fairways drie keer per week maaien tegen 7 uren per maaibeurt, kun je tellen? Als je nu een schema maakt met planningen voor bemestingen en zo, dan zit je vlot aan 100 werkuren per week. Je houdt ook je bemestingsplan aan. En we zitten hier met zandgrond dus ik was blij dat we in 2021 eens een natte zomer hadden. Die zorgde ook voor een goede doorworteling van de grasmat. De leden zien de evolutie ook hé. De mensen die hier vroeger af en toe eens kwamen, die merken het grote verschil. Onze mechanisatie besteden we uit aan VDB Technics: de snelle manier van reageren daar sluit mooi aan bij wat wij nodig hebben. Er wordt altijd wel een manier gezocht om het probleem op te lossen.’
Michael: ‘Hoe beter je de kwaliteit van het terrein wilt hebben, hoe meer manuren je moet investeren. Daar kun je niet buiten. De robotmaaiers zijn er eerst en vooral gekomen om mij te ontlasten. Ondertussen groeide het ledenaantal en kwam het voorstel om nog iemand voor 20 uur aan te nemen. Zo konden we gestaag de kwaliteit van het terrein verbeteren.’
‘Zonder dat ik er erg in had, was de balans tussen werk en privé sterk in onevenwicht geraakt. Maar dat hebben we met Nienkes inzicht, de vier robotmaaiers sinds juni 2019 en de extra man erbij terug in evenwicht kunnen brengen. Het budget dat ik nu voor de greenkeeping heb tegenover dat van vijf jaar geleden, dat is gigantisch toegenomen.’
Michael: ‘Wij zijn heel toegankelijk. Iedereen praat hier met iedereen en ook in de horecazaak kan iedere voorbijganger terecht. Dat maakt dat er geregeld mensen op deze manier de weg naar het golfspelen vinden. Nienke betrekt ons als greenkeeper bij alles en dat maakt dat we als één ploeg naar buiten komen.’
Michael: ‘Wij hebben een adviseur voor het terrein, Kris Van Ingelgem van AGS, die de Schotse greenkeepersopleiding heeft gevolgd en zelf heel veel dingen in de praktijk heeft aangepakt. Ondertussen heb ik veel van hem geleerd en is hij een prima back-up. Hij is heel hard bezig met meststoffen, bemestingsplannen, en hij is constant aan het testen. Zijn nieuwsgierigheid en geëxperimenteer komen ons terrein ten goede. Hij adviseert ons bij het jaarlijkse greenkeepingplan. Hij komt hier zelf nog de bodemstalen nemen die hij zelf laat onderzoeken. De grote werken plannen we dan samen in. En de ene keer volg ik hem en de andere keer doen we het anders. Hij is ook een niet-gebonden raadgever. De plannen die hij maakt, zijn trouwens geen kopie van ergens anders, maar toegespitst op ons terrein. Hij respecteert ook de rust in de winter voor het grasveld. Dat is eerder arm dan rijk en ik heb ook liever dat de velden arm zijn. Een gazon moet er in de winter niet diepgroen uitzien. Dat scheelt een hoop op vlak van ziektes.’
De Lilse golfclub maait met vier robots
Michael: ‘In normale omstandigheden zijn er vier robotmaaiers at random – dus zonder rtk – aan het maaien. Iedere maaier heeft zijn eigen laadstation. In totaal maaien deze goed 6 ha. Dat is theoretisch 1,5 ha per maaier. In de toekomst willen we naar rtk-gps besturing gaan voor alle maaiers, en dan niet met de bedoeling om met minder maaiers te werken, maar om niet meer 24 uur per dag te gaan draaien. Dan kunnen de fairways tijdens de dag bijvoorbeeld vrij blijven. In theorie zou dit met één rtk-gps maaier kunnen. Maar je hebt plaatsen waar de maaier tijd verliest zoals rond bomen, bij doorgangen van het ene veld naar het andere, aan obstakels enzovoort.’
‘Tijdens de zomer van 2021 viel er veel nat, hadden we ook meststoffen toegediend en groeide het gras geweldig. Dan hebben de maaiers de klok rond gereden. Als die allemaal op rtk-gps gaan kunnen rijden, dan ga je dat kunnen beperken. Tot een derde van de tijd ga je zeker kunnen winnen is mijn ervaring. Je rijdt tot op 10 cm overlap en hebt in totaal minder slijtage op de maaier omdat hij minder verloren moet rijden om eenzelfde oppervlakte te maaien. De omtrekdraad is er nog, dat is ook nog een wettelijke verplichting, maar je kunt de maaier nog gedetailleerder instellen en nog mooier rond obstakels maaien. De draad is nu nog actief en geeft een extra veiligheid, zeker omdat we hier met de waterpartijen en de boomwortels rekening moeten houden. Als de draad zou wegvallen, heb je nog altijd de precisie-gps in je robot. Als die zou uitvallen, dan stopt de maaier onmiddellijk en je krijgt een melding dat de verbinding weg is. Een voordeel van de draad is dat als je een probleem met de gps-ontvanger hebt, je nog altijd random kunt maaien. Een kabelbreuk opsporen is in droge omstandigheden vrij doenbaar, maar als het vochtig weer is dan is het een ander paar mouwen. De voordelen zitten in de combinatie van omtrekdraad én rtk.’
Per robot wordt ingesteld waar hij gaat maaien. De maaiers zijn met hun laadstation verbonden en in de app wordt hun terrein ingegeven. Het terrein is door een omtrekdraad afgebakend.
Michael: ‘Ik heb het voordeel gemerkt tijdens de regenachtige dagen. Vroeger had ik hier één randommaaier (zonder gps) de klok rond en zeven dagen op zeven nodig. En als je dan enkele dagen natter weer had, dan moest je gaan bijmaaien. Nu heeft hij met rtk-gps deze fairway op 24 uur drie keer gemaaid.’
Yves Van den Bosch van VDB-Technics, leverancier van de maaiers: ‘Alle bestaande toestellen van de Connected Line van Belrobotics kunnen achteraf met rtk-gps worden uitgerust. Dat zijn machines die na september 2018 werden verkocht. Een nieuwe rtk-maaier komt op 25.000 euro, all-in, en daar zou dan 6 hectare mee kunnen worden gemaaid. De rtk-gps maaier op de Lilse werkt op 4G, wat voor een stabiele verbinding zorgt, ook onder bomen en in moeilijkere omstandigheden. We zijn gewend om met een radiosignaal te sturen, een rechte lijn dus. Alles wat die lijn onderbreekt, stoort het signaal. Met 4G zijn het basisstation en de robot constant met elkaar in communicatie.’
‘Wat ik ook zeg tegen golfuitbaters: doe nooit je traditionele machines weg. Gps-gestuurde machines gaan wel wat werkuren uitsparen, maar het uiteindelijke doel is niet om mensen te vervangen, maar om de totale staat van het terrein te verbeteren. Bijvoorbeeld, traditioneel maait men twee à drie keer in een week de fairways. Met robots kun je dit herleiden naar één maaibeurt net voor een weekend of een wedstrijd. Je zet dan je maaier 1 mm lager dan de robot en zo kun je snel maaien, met baaneffect en zonder grasafval op je fairways. Zo heb je dus een perfect terrein tegen het weekend of net voor een wedstrijd. De 80 of 90% van de tijd die je wint met maaien moet je gebruiken om de rest van je club te upgraden.’