De droom van elke ondernemende ouder is om vroeg of laat zijn kinderen mee in het familiebedrijf te zien stappen. Dat is niet anders bij vader Patrick Schodts en zijn zoon Kenny uit Wemmel. Samen halen ze het beste uit Garden Design en brengen ze al het mooie van de tuinsector samen, van het ontwerp tot de volledige realisatie en afwerking.
Patrick Schodts: ‘In 1990 was ik leerkracht tuinaanleg aan de tuinbouwschool te Merchtem en raakte ik maar niet vast benoemd. Toen was ik net getrouwd en was een vast inkomen belangrijk. Ik nam de beslissing om in bijberoep te starten als tuinaanlegger. Enkele maanden later nam ik afscheid van mijn job als leerkracht en richtte ik mij volledig op het verder uitbouwen van mijn zaak. Na een jaar had ik mijn eerste vaste werknemer in dienst en we groeiden uit tot een gezond bedrijf met tien fulltime werknemers. Mijn zoon Kenny ging op jonge leeftijd al mee en nam snel de passie over. We hebben trouwens beiden dezelfde opleiding gevolgd. Hierdoor kunnen we ook een breed pakket aan onze klanten aanbieden.’
Kenny Schodts: ‘Van kleins af aan kriebelde het al om ook met al die machines te kunnen werken. Als zestienjarige trok ik naar de tuinbouwschool te Peizegem. Echt iets voor mij en ik studeerde met glans af. Daarna besloot ik om verder te studeren als tuin- en landschapsarchitect aan de Erasmus Hogeschool te Jette. Na deze studie stapte ik in 2014 mee in het familiebedrijf. We zijn zeven jaar verder en hebben samen met onze werknemers het bedrijf naar een hoger niveau getild.’
Kenny: ‘Wij bieden onze klanten een breed gamma diensten aan. Zo kunnen zij bij ons terecht voor het ontwerp van hun tuin, park, oprit enzovoort. Alles wat te maken heeft met, en om en bij de woning ligt, nemen wij voor onze rekening. Dit brengt ook een leuke variatie aan werk met zich mee. Hierdoor blijft het steeds een uitdaging om van ieder project een unieke creatie te maken met onze eigen toets. Daarvoor staan we bekend in de regio. De klant heeft bij ons dan ook maar één aanspreekpunt voor het gehele project, van ontwerp tot uitvoering en van opvolging tot nazorg. Het ontwerpen zelf gebeurt voor en na de werkuren vermits wij zelf dag in dag uit mee op de werf zijn. Dat wordt door onze klanten sterk gewaardeerd. Je weet zelf exact wat er ontworpen en besproken is en wat de wensen van de klant zijn. Op die manier kan je kort op de bal spelen en eventuele wijzigingen aanbrengen zonder al te veel omwegen. Dit zorgt voor een vertrouwensband.’
Patrick: ‘Het fijne aan onze job is de veelzijdigheid. Het ene moment zijn we een stadstuin aan het uittekenen, het andere moment nemen we een landelijk ontwerp voor onze rekening. Een zwemvijver of een zwembad aanleggen is steeds weer een uitdaging. Het ontwerp en de aanleg van de tuinen hebben een enorme boost gekregen sinds Kenny zeven jaar geleden mee in de zaak stapte. De klanten zijn veeleisender geworden waardoor de ontwerpen steeds meer detail vragen. Zo wordt er vaak een 3D-ontwerp gevraagd. Dit is iets waar ik helemaal niet in thuis was, maar wat Kenny dan weer wel in zijn opleiding kreeg. Dit geeft voor de klant een mooie meerwaarde om zich het project visueel te kunnen voorstellen. Niet iedereen kan zich een beeld vormen bij een 2D-plan. Zoals ik daarnet al eens aanhaalde, zijn onze klanten veeleisender geworden, iets wat we ook in onze maatschappij terugzien. Onze job was vroeger gaan kijken, offertes maken en de projecten uitwerken. Nu moeten wij 24/7 beschikbaar zijn voor mails, berichten op Instagram en Facebook etcetera. Mensen nemen contact op en willen onmiddellijk een antwoord. Vroeger kwamen klanten af en toe eens kijken als ze thuis waren en kregen we onmiddellijk feedback. Nu hebben we al eens een situatie gekend waarbij de klant – die thuis aanwezig was – ons een mail stuurde met opmerkingen terwijl wij in zijn tuin waren.’
Patrick: ‘Bij de start, dertig jaar geleden, heb ik redelijk snel besloten om te werken in een straal van ongeveer vijftien kilometer. Dit was een zeer bewuste keuze omdat we ons niet overdreven ver wilden verplaatsen. Dat zijn alleen maar extra kosten voor de klanten. Als je tijdens de week vaak lang onderweg bent, kan je die tijd beter in een extra klant dicht bij huis steken.’
Kenny: ‘De mond-tot-mondreclame en die op Facebook en onze voertuigen heeft hierbij ook een grote invloed. Doordat we steeds in de regio aan het werk zijn, worden de voertuigen ook nergens anders opgemerkt. Het gebeurt ook vaak dat we foto’s doorgestuurd krijgen van onze voertuigen aan de kant van de weg. Dit brengt toch steeds een fijn gevoel met zich mee.’
Kenny: ‘Ja, de vraag naar totaalprojecten is zonder weerga. Tot op de dag van vandaag is dit nog steeds het geval. Doordat we reeds zoveel aanvragen kregen, moeten we ver in de toekomst plannen. Hierdoor hebben we enkele mooie projecten moeten weigeren omdat de wachttijd voor die klant te lang werd. Wat wij ook wel begrijpen. We kampen al een geruime tijd met een personeelstekort. We streven er ook zelf naar om kwaliteit te bieden en weigeren dan liever een project dan het aan te nemen en niet te kunnen bieden waar we zelf achter staan.’
Patrick: ‘Aan die kwaliteit hangt natuurlijk een prijskaartje … Ook hebben we gezien dat wanneer de prijzen gestegen waren klanten afhaakten of een herberekening vroegen. Bepaalde prijzen zijn immers zo hard gestegen dat het onbetaalbaar is geworden. We hebben al klanten gehad die bijvoorbeeld na maanden zeggen dat ze toch willen starten, maar achterovervallen als ze de prijzen nu zien door die forse stijging. Toch gaan sommigen er echt van uit dat wij deze kost moeten dragen.’
Patrick: ‘Naast onze voltijdse job zijn we nog steeds elk jaar van de partij als jurylid in de tuinbouwschool van Merchtem. We jureren mee voor de afstudeerprojecten van jonge tuinaanleggers. We hopen hier een goeie werkkracht te kunnen vinden, maar als je weet dat de helft al een btw-nummer heeft en de andere helft een vaste job dan zakt de moed je soms wel even in de schoenen. We merken ook dat het moeilijk samenwerken is met andere tuinaanleggers. Is dit nu omdat wij de lat zo hoog leggen?’
De eerste zes maanden nadat iemand in dienst komt, werkt Garden Design met IBO-contracten. Hierbij kan iemand zes maanden opgeleerd worden en kan er ook tijd voor gemaakt worden zodat de klanten er geen hinder van ondervinden. Iemand opleiden vraagt immers veel tijd. De nieuwkomer kan nog niet volledig meedraaien en daar mag de klant niet voor opdraaien.
Kenny: ‘Internet staat vol met informatie die niet correct is waardoor klanten een irreëel beeld krijgen van een tuin. Klanten tonen soms gefotoshopte afbeeldingen van tuinen waar je als tuinaanlegger van weet dat ze zwaar bewerkt zijn. Vooral Pinterest geeft hierbij veel mogelijkheden. Een moodboard is op één-twee-drie gemaakt.’
Patrick: ‘De realiteitszin in de maatschappij is deels verdwenen. De klanten zijn een heel stuk mondiger geworden. Het internet geeft veel mogelijke kanalen om opzoekwerk te verrichten. Het gaat zelfs zo ver dat klanten tuinaanleggers tegen elkaar uitspelen voor een zo laag mogelijke prijs.’
Kenny: ‘We hebben zelfs een klant gehad die een Excelbestand maakte waarin we vergeleken werden met enkele andere collega’s. We konden aflezen waarin we verschilden in prijs. De keuze van het materiaal doet natuurlijk ook heel veel. We hebben klanten die budgetvriendelijk gaan kiezen, maar ook klanten die zich volledig richten op de kwaliteit en de prijs minder belangrijk vinden. Het gebeurt dan ook al eens dat we achteraf horen dat die eerste groep toch spijt heeft niet voor de kwaliteit te hebben gekozen.’
Patrick: ‘In hoofdberoep leggen ze je de gekste wetten op zoals een fytolicentie, vakbekwaamheid, een attest om in bomen te klimmen … Ik moet elke week een uur vroeger stoppen om de veiligheidsfiche te overlopen met ons personeel.’
Kenny: ‘In elke camionette moeten een arbeidsreglement, veiligheids- fiches enzovoort liggen en daarbij zouden de werknemers alles moeten ondertekenen om jezelf als bedrijf in te dekken. Ik heb nog nooit zoveel fiches moeten opmaken.’
Patrick: ‘We moeten allemaal studeren en een diploma behalen, maar wat is dat nog waard de dag van vandaag? Je moet zelfs bij de opstart geen kennis of kapitaal meer hebben en dat baart ons toch wel een beetje zorgen. Er zou eigenlijk een soort regeling moeten komen dat je een aantal jaar kan starten in bijberoep en nadien een keuze moet maken om over te schakelen naar hoofdberoep of niet. We merken dat het als bijberoep alleen maar losser en losser aan het worden is. Iemand die de dag van vandaag nog start vanaf nul daar heb ik enorm veel respect voor. Als ik zie wat ik de afgelopen dertig jaar allemaal heb moeten doen …’
Patrick: ‘Mondelinge afspraken maken is iets waar we de laatste jaren meer en meer van terug zijn moeten komen. Je moet jezelf als bedrijf steeds kunnen indekken tegen mogelijke annulaties of situaties waarbij je als ondernemer met je rug tegen de muur staat. Achteraf gezien is het de offerte of de mail voor akkoord die je indekt tegen wanbetaling of discussies.’
Patrick: ‘Ik mis vooral de fierheid op het beroep zelf. We hadden een klant die voor een periode van twee jaar een stop had gezet op de samenwerking voor het onderhoud van zijn tuin. Hij vond dat we te duur waren. Na twee jaar belt hij met de vraag om terug te komen, maar dan was de ravage al te groot. Bij bepaalde beplanting moet je immers weten hoe je deze moet onderhouden.’
Kenny: ‘De kwaliteit gaat achteruit en dat zie je ook in de prijzen die er worden aangerekend. Het probleem is dat iedereen kan starten als tuinaanlegger. Het vak zelf is niet beschermd, maar daardoor krijg je ook mensen die weinig tot niets afweten van tuinaannemerij waardoor ze meer kwaad dan goed doen. Achteraf mogen we dan gaan rechtzetten wat iemand anders teniet heeft gedaan. Het is de dag van vandaag meer dan enkel het buitenwerk. Er komt een hoop papierwerk bij kijken, je moet jezelf als firma kunnen verkopen aan een klant en je moet ook mondig zijn.’
Kenny: ‘Ik zou mij graag willen toeleggen op bepaalde diensten waardoor we ons meer kunnen ontwikkelen en vooral creatief bezig kunnen zijn. Wat mij van kleins af aan al interesseerde, is de totaalaanleg van tuinprojecten, zowel privé als rond bedrijfsgebouwen. Van nul kunnen beginnen en de laatste machine opladen met een knap eindresultaat op de achtergrond, daar doen we het voor. Vooral alles in eigen beheer uitvoeren zou ik wel graag willen blijven aanbieden omdat dit toch een groot voordeel is voor onze klanten. Het geeft een nauwer en persoonlijker contact.’
Patrick: ‘Omdat ik eind de 50 ben, wil ik Kenny de kans geven om meer en meer taken over te nemen. Ik denk dat ter ondersteuning een extra vennoot welkom zou zijn. Mij toespitsen op bepaalde diensten wil ik nog even terzijde laten omdat we niet weten wat er de komende jaren op ons af gaat komen. We merken nu wel een overvolle agenda voor tuinaanleg, maar als de gezondheidscrisis voorbij is en mensen hun budget weer gaan verschuiven naar andere zaken kan het natuurlijk weer volop gaan naar het onderhouden van tuinen. Maar ergens stopt het aanleggen dan ook. Op dat moment zal je dan wel dankbaar zijn dat je het onderhoud van de tuinen nog kan doen. Gras en bomen groeien altijd en zullen ook altijd onderhouden moeten worden.’
Kenny: ‘Wij voelen beiden dat het voor mij in de toekomst alleen praktisch niet haalbaar is. Er komt zodanig veel bij kijken omdat wij zo een ruim aanbod aanbieden aan ons cliënteel. We zijn vooral aan het zoeken naar een extra vennoot in de zaak, goeie samenwerkingen met andere tuinaanleggers of nog extra vaste en betrouwbare werknemers. De kans is groot dat als we weer een voltallig team hebben, de toekomst een andere richting kan uitgaan. Veel groter dan dat het bedrijf nu is, wil ik zeker niet. Ik hou graag de controle over alles wat er gebeurt. Ik denk dat ik dat geërfd heb (lacht).’