The Dunes is de enige openbare golfbaan van Nederland en een typische links course zeebaan. Het terrein is deels gelegen op een oud tracé van de wereldwijd bekende racebaan van Zandvoort waar Formule 1-races gehouden worden. En de link met de Formule 1 is er nog steeds, want vier weken per jaar is de golfbaan eventlocatie tijdens de Dutch Grand Prix in Zandvoort. Toro voor de (maai)machines en Stihl voor de handgedragen machines zijn ronduit favoriet bij het greenkeepersteam van Golfbaan The Dunes.
Na een carrière als topgolfer in de jaren tachtig besloot de Engelse Nigel Lancaster samen met zijn vrouw Paula een golfbaan te starten. Hun oog viel op een terrein van bijna 19 hectare in de zeereep met duinen in het Nederlandse Zandvoort. Dit werd in 2000 aangekocht, maar het duurde tot november 2002 voor de 9-holesgolfbaan echt open kon. De golfbaan is deels gelegen op een oud tracé van het wereldwijd bekende racecircuit van Zandvoort waar Formule 1-races gehouden worden. Als je aan komt rijden bij het clubhuis lijkt het alsof de baan weinig reliëf heeft, maar schijn bedriegt. De baan is pittig en heeft veel moeilijke punten, waardoor je snel out of bounds kunt slaan, of de bal in het water terechtkomt. Golfbaan The Dunes heeft vijfduizend vaste leden en 98 procent van hen is Nederlander.
De 9-holes (par 27) baan is volledig door Nigel zelf bedacht en gevormd door een professionele shaper. Bij het uitdenken van de baan maakte Nigel zo veel mogelijk gebruik van het natuurlijke reliëf van de duinen die aanwezig waren. Hij werkte daarbij met een 0-grondbalans. Best bijzonder is dat op deze zeebaan nergens drainage ligt. De baan is dus zo aangelegd dat het water altijd op een natuurlijke manier wegloopt of -zakt. De tees en greens liggen allemaal op hoge of hogere punten, en de fairways en speellijnen zijn ook zo ontworpen dat er nooit water op staat. Het water zakt sowieso zeer snel weg volgens Nigel, omdat de diepere ondergrond van de baan volledig uit zeezand bestaat. ‘Wij hebben nog nooit één dag moeten sluiten vanwege de regen. Zelfs met hoosbuien hebben wij geen problemen.’
Bij de aanleg van de baan in 2002 werd in eerste instantie een Amerikaanse beregeningsinstallatie van Aurora aangelegd, waarmee de tees, greens en fairways beregend konden worden. De leverancier van de installatie stopte op een gegeven moment echter met de serviceverlening en met het leveren van onderdelen. Met veel moeite wist het greenkeepersteam van Golfbaan The Dunes de Aurora-beregeningsinstallatie jarenlang draaiend te houden. In 2022 werd een nieuwe beregeningsinstallatie aangelegd, een Engelse installatie van Bailoy deze keer. De golfbaan kreeg daarbij ondersteuning van Jean Heybroek uit Houten. Voordeel was wel, volgens Nigel, dat het Engelse systeem dezelfde decoders gebruikte als het Amerikaanse systeem. ‘Wij draaien nu dus een paar jaar met dit systeem, het werkt perfect en de technische ondersteuning van Bailoy is ook top.’ Het greenkeepersteam van The Dunes kan met de app van Bailoy alles inzien, instellen en aanpassen. Zo worden alle debieten automatisch berekend, zodat het beregeningssysteem zo min mogelijk water verbruikt.
De golfbaan is zo aangelegd dat de golfers hun bal met de wijzers van de klok mee slaan, een typische links course baan dus. Verder heeft Nigel de baan zo uitgedacht dat je bij iedere hole alle soorten clubs nodig hebt. Er zit een dog leg in de baan, zowel naar links als naar rechts. Bij sommige holes moet je omlaag slaan en bij andere juist weer omhoog. Verder zijn er enkele ‘blinde holes’, soms hele smalle doorgangen met water zijdelings en hindernissen als diepe potbunkers, flinke duinglooiingen en de onverbiddelijke rough natuurlijk.
De Engelse sfeer is overduidelijk te proeven op de golfbaan. Engeland ligt natuurlijk ook vrij dichtbij, aan de overkant van de Noordzee. Als we over de baan rijden, is het duidelijk dat de familie Lancaster van kort en strak gemaaide fairways houdt (net als in Engeland). En de bunkers van de baan zijn voor Benelux-begrippen zeldzaam strak en mooi. Alle bunkers worden door het greenkeepersteam persoonlijk met de hand aangeharkt. Een bunkermaaier is in het geval van The Dunes sowieso onhandig omdat de bunkerranden uit (steile) opgestapelde graszoden bestaan. De wind speelt bij een zeebaan op een duinstrook natuurlijk een grote rol volgens Nigel. Dat de baan zo uitdagend is, trekt topgolfers vanuit de hele wereld aan. Zo heeft onder andere de Duitse topgolfer Bernard Langer op The Dunes gespeeld.
De familie Lancaster is ook organisator van toernooien, alleen wordt daarbij bewust de keuze gemaakt (voorlopig tenminste) om geen toernooien voor topgolfers te organiseren. De reden is dat de club een breed publiek wil aantrekken. Zo wordt tijdens de KLM Open op de dichtbij gelegen Kennemer Golf & Country Club op Golfbaan The Dunes het ‘Toernooi voor caddy’s’ georganiseerd. Ook is er jaarlijks het Tattoo Event, speciaal voor golfers met tatoeages, en het Honden Toernooi. Golfers met honden mogen dan hun ‘best friends’ meenemen naar de golfbaan. Wel wordt van tevoren even gecheckt bij een paar holes of de hond goed meeloopt en goed luistert. Als dat het geval is, dan krijgt de eigenaar van het dier een ontheffing om de baan op te mogen. Volgens Nigel is het Honden Toernooi een doorslaand succes omdat veel mensen hun hond zeer belangrijk vinden. ‘Als het dier dan een keer mee mag naar de golfbaan, dan wordt dat door de meesten sterk gewaardeerd.’
Bijzonder is dat Golfbaan The Dunes geen 52 weken per jaar golfbaan is. Vier weken per jaar is de baan eventlocatie tijdens de Dutch Grand Prix in Zandvoort, die natuurlijk internationaal bekend is als een van de grootste Formule 1-races ter wereld. The Dunes fungeert tijdens die dagen als het officiële kampeerterrein voor de Dutch Grand Prix. Om tijdens die vier weken de grasmat te beschermen worden loopbruggen aangelegd en waterdoorlaatbare matten gebruikt. Er slapen in die vier weken achtduizend mensen op de golfbaan en er staan ongeveer tweehonderd campers. En het bezoekersaantal schommelt meestal rond een kwart miljoen mensen. Nigel: ‘Toch berokkenen de regen en de golfspelers in die andere 48 weken meer schade aan de baan dan al die bezoekers, campers en tenten tijdens de Dutch Grand Prix.’ Bij het inrichten van de eventlocatie op het golfterrein helpen de volwassen zoon en dochter van de familie Lancaster overigens ook volop mee.
Twee van de greenkeepers van het greenkeepersteam van Golfbaan The Dunes zijn Paul Westra (zes jaar in dienst) en Martin Meijer (zeventien jaar in dienst). Paul lacht dat hij zowel greenkeeper als probleemoplosser is. Wat het grasmengsel betreft, kiest, kiest het greenkeepersteam vooral voor roodzwenkgras (Festuca rubra) in combinatie met straatgras (Poa annua). Hier en daar wordt ook struisgras (Agrostis capillaris) ingezet. Volgens Nigel en de twee greenkeepers heeft The Dunes in vergelijking met andere golfbanen in Nederland weinig last van ziektes. De zoute zeewind en het feit dat regenwater snel kan wegzakken in de grond dragen daar natuurlijk aan bij. Op een beetje dollarspot en Fusarium na heeft de baan weinig last van ziektes. Toch gebruikt het greenkeepersteam zeewier uit Ierland om de tees, greens en fairways nóg gezonder te houden. Het onkruid wordt overal met de hand verwijderd, wat ervoor zorgt dat de baan geen chemie nodig heeft. Volgens Nigel en Paul zou het verstandig zijn als op golfbanen eenzelfde beleid zou worden toegepast als bij agrarische stallen. Dus schoeisel en trolleys ontsmetten voor ze de baan op mogen. Nigel: ‘Nederlanders zijn nomaden en golfen echt overal, maar nemen dus ook alle ziektes van andere golfbanen mee via hun golfschoenen en golfkarretje.’
Tijdens onze rondgang over de golfbaan zijn greenkeepers Paul Westra en Martin Meijer inmiddels alweer graszoden aan het leggen aan de rand van een green zodat de semi-rough rondom de green groter wordt. Net als op diverse andere plaatsen waar ‘iets’ gebeurt op de golfbaan staan ook hier duidelijk bordjes met wat er aan de hand is, en welke werkzaamheden uitgevoerd worden. Dat de semi-rough rondom de green bij deze waterkant verbreed wordt, is omdat deze namelijk wel erg smal was. Voor het uitvoeren van de werkzaamheden wordt onder meer een Toro Workman 3300-D ingezet. Nigel: ‘Al sinds de start van de golfbaan in 2002 hebben wij voor Toro gekozen. De belangrijkste reden hiervoor is dat de verdeler van Toro vlakbij zit. Wij blijven dus trouw aan ons merk. Ik vind het belangrijk dat je als golfbaan persoonlijk contact hebt met een verdeler.’
Zowel Nigel als Paul en Martin hebben een Toro-maaimachine waar ze echt een voorkeur voor hebben. Het gaat hierbij om de Toro Greensmaster 3250- D. De baan heeft er maar liefst zeven van. Dat Nigel zo verzot is op deze maaimachine is vanwege de onverwoestbaarheid ervan en de allround inzetbaarheid. Toro-maaimachines maaien volgens hem als de beste. Dat het resultaat bij The Dunes zeer strak is, is ook omdat de messen van de maairollen door het team zelf geslepen worden. Maar dan nog, de bestuurder blijft cruciaal om een superstrak maairesultaat te kunnen garanderen volgens Nigel. Wat de mede-eigenaar van de golfbaan ook een erg handig ding vindt, is de pitchmark repair tool van BMS waarmee de pitchmarks in de greens snel en efficiënt vervangen kunnen worden.
Als er bemest moet worden hangt er achter de tractor een Rondini- strooier die Nigel tweedehands gekocht heeft. Alle kleinere toestellen zijn van Stihl of Husqvarna. Voorlopig kiest het greenkeepersteam ervoor om benzinetoestellen te kopen. ‘Tot er elektrische modellen op de markt komen die én voldoende power hebben én het minstens een hele dag volhouden op één accu’, aldus Nigel. Wat het doorzaaien van de tees betreft, koos het greenkeepersteam voor een Vredo-doorzaaimachine. De greens worden doorgezaaid met een Maredo-doorzaaimachine. Reden om bij de greens voor de Maredo te gaan, is omdat deze machine een nóg fijner doorzaairesultaat geeft. The Dunes heeft drie GreenTek True Surface -rollers. De GreenTek-cassettes heeft Nigel gekocht op een veiling in Engeland.
Om de Zandvoortse golfbaan nóg duurzamer te maken, zou het management er natuurlijk voor kunnen kiezen om zonnepanelen te plaatsen. Maar volgens Nigel zou je in de winter dan accu’s moeten hebben om de energie op te slaan, omdat er dan te weinig stroom gegenereerd wordt. Zelf zit hij eerder te denken aan één of twee windmolens. Die geven in de winter natuurlijk net zo veel stroomcapaciteit als in de zomer. Wat dat betreft, zou Nigel het eerlijker vinden als de Europese Unie ook subsidiepotten openstelt, zoals POP3-subsidies, die de agrarische sector bijvoorbeeld krijgt.
Wat de baankwaliteit betreft, wil het greenkeepersteam van Golfbaan The Dunes er ook de komende jaren nog aan werken om deze nóg beter te maken. Ook de bezoekersservice wil de familie Lancaster nog meer verbeteren. Nigel: ‘Golfers moeten zich hier thuis voelen en hier een prettige tijd beleven.’ Hij ziet niets in bijvoorbeeld een digitale golfroom voor de winterperiode. ‘Golf is echt een buitenspel, waarbij ook sociaal contact belangrijk is. Het probleem van de huidige maatschappij is juist dat mensen te weinig bewegen en te weinig buiten komen. Golf zorgt ervoor, op een prettige manier, dat dit wel gebeurt.’ §