Midden oktober konden we op bezoek bij ‘De Tuinier’ in Zwijnaarde. Vader Patrick Morel (61) en zoon Clint (32) leiden al jaar en dag een succesvolle zaak die ze samen, maar toch ook gescheiden in goede banen leiden. Naast aanleg en onderhoud van tuinen kan je ook bij hen terecht voor het verzorgen van je favoriete planten in de winter. En als die laatste zich echt van zijn koudste kant laat zien, strooien vader of zoon de wegen zodat iedereen veilig en wel op zijn bestemming geraakt.
Patrick Morel: ‘Tijdens mijn middelbare school heb ik aan de tuinbouwschool van Melle gestudeerd. Nadat ik in 1982 afgestudeerd was, ben ik even voor een tuinaannemer gaan werken. Na ongeveer twee à drie jaar ben ik dan volledig zelfstandig geworden. In het begin werkte ik samen met een oud-collega, maar al redelijk snel werd de beslissing genomen om elk onze eigen weg te gaan.’
‘Met de opstart van de zaak woonde ik nog in Sint-Martens-Latem. Op deze plaats was er weinig tot geen ruimte voor uitbreiding, iets wat ik op termijn nodig had als het bedrijf zou beginnen groeien. Nadat mijn vrouw en ik trouwden, zijn we dan in Zwijnaarde komen wonen. Hier werd het mogelijk om uit breiden. Zelfs mijn klantenbestand dat ik opgebouwd had in mijn vorige dorp is verder blijven groeien.’
Clint Morel: ‘Ik ben vlak nadat ik afstudeerde in de zaak gestapt. Het was meteen de stap naar het zelfstandig statuut. Dat is nu ongeveer dertien jaar geleden.’
Patrick: ‘Je kon het bij mijn vader wel al terugvinden. Hij was een leraar, maar na zijn uren was hij wel altijd druk bezig met werken in zijn tuin. Hij kweekte zelf zijn eigen groenten. Dat neem je natuurlijk wel mee als kind. Iets waarvan Clint ook kan meespreken. Ik heb hem trouwens nooit aangestuurd om mee in het bedrijf te stappen. Mijn andere zoon doet bijvoorbeeld iets totaal anders. Ze moeten gewoon doen wat ze graag doen en wat hun passie is.’
Clint: ‘Bij mij is het geleidelijk aan gegroeid vanop een zeer jonge leeftijd. Als klein ventje lag ik ‘s nachts wakker om mee te kunnen wanneer mijn vader moest gaan strooien. Nadien ging ik geregeld iets ophalen van materiaal en op zaterdagen stond ik al mee in het team te draaien.’
Patrick: ‘Ik stel mij soepel op en laat vooral Clint de leiding nemen. Op het vlak van investeringen zal je mij nooit moeilijk horen doen. Het is vooral belangrijk het werk minder fysiek belastend te maken. Bovendien gaat veiligheid boven alles. Alle investeringen die daarop aankoppelen, hebben mijn goedkeuring.’
Clint: ‘We hebben van begin af aan altijd apart gewerkt met onze eigen ploeg. Mochten we echt elke dag moeten samenwerken dan hadden we wel sneller wrijvingen gehad. Nu doen we beiden wat we het liefste doen.’
Patrick: ‘We willen graag de tuin verzorgen volgens de regels van de kunst
Patrick: ‘Mijn vrouw doet nog steeds de facturen. Ze is van begin af aan samen met mij in de zaak gestapt. Vroeger ging ze naast haar werk met mij mee om te helpen. Het moest altijd vooruitgaan, hoor.’
Clint: ‘We zijn met ongeveer zes à zeven vaste werknemers inclusief onszelf. Met soms eens jobstudenten of interims wanneer het druk is met het tuinonderhoud in de zomer.’
Patrick: ‘Soms ook freelancers als we echt met een tijdsdruk zitten zodat we zeker voldoende tijd hebben om het project tot een goed einde te brengen.’
Patrick: ‘Zeker, we vinden de nazorg en service even belangrijk. Om die reden doen we ook nog steeds het onderhoud bij heel wat klanten. Bij de start van de zaak deden we dat op maandag, vrijdag en zaterdag. De overige dagen werden dan gevuld met het aanleggen van tuinen. Maar op een gegeven moment hadden we zoveel aanvragen voor aanleg dat we het maaien niet meer rond kregen. Nu hebben we verschillende teams. Eén team legt echt de focus op de aanleg en de andere teams op onderhoudswerken. De meeste van onze collega’s spitsen zich toe op één van de twee, maar voor mij is het echt belangrijk om de kwaliteit te bewaren van de werken die we eerder uitgevoerd hebben.’
Grondwerken zijn voor ‘De Tuinier’ de fundering van de tuin. De grond moet goed bewerkt en losgemaakt zijn zodat het water vlot door de grond naar beneden kan en door de capillaire kracht terug naar boven kan. Alleen zo krijg je een goede waterhuishouding. Dit is een van de belangrijkste punten in de aanleg. Vergelijk het met het belang van een fundering bij het bouwen van een woning. Als de fundering van het huis niet goed is dan zal dit altijd problemen geven. Dat is bij de aanleg van een tuin net hetzelfde.
Patrick en Clint proberen zelf ook zoveel mogelijk totaalprojecten te doen. Als ze het zelf volledig mogen doen, kunnen ze alles stap voor stap opvolgen. Ze werken soms samen met andere professionals en proberen echt zoveel mogelijk in samenspraak te doen.
Clint: ‘In de winter kan je ons ook terugvinden bij het strooien van zout. Dit doen we voor de gemeente of voor privébedrijven. Het is iets heel anders dan we gewend zijn, maar ik doe het nog steeds heel graag.’
Patrick: ‘We hebben onlangs een bestelwagen van het merk Opel gekocht bij een van onze klanten. De zaak is al tweemaal overgenomen, maar telkens blijven die mensen terugkomen bij ons voor aanleg of onderhoud.
We vinden het zelf echt belangrijk om andere zelfstandigen te steunen. We zijn tevreden van het merk en de service, dus als het goed is dan blijven we ook. Onze andere machines halen we enerzijds hier in de straat bij Peter Thienpondt en anderzijds bij The Ponderosa in Deinze. We zijn van beide heel tevreden omdat we wat de service betreft altijd op deze twee dealers kunnen rekenen. Iets wat de dag van vandaag zeer zeldzaam wordt bij veel bedrijven.’
Patrick & Clint: ‘We zijn altijd op zoek naar nieuwe investeringen. We werken graag met moderne en goede machines en de focus ligt op ergonomie voor onszelf en onze werknemers. Als we het werk kunnen mechaniseren dan geeft dat veel fysieke voordelen. Immers: als het met een machine kan, waarom zou je er dan je rug of andere delen van je lijf voor forceren? We werken al even met accumachines omdat we merkten dat het voor sommigen uit het team echt zwaar was om de hele dag met benzinemachines te werken. De elektrische zijn lichter en we willen als zaak bijdragen tot een gezonde werkomgeving. De hele dag met een machine op benzine werken is niet echt gezond voor je lichaam.’
Patrick & Clint: ‘We werken al jaren met het merk Stihl en daar hebben we onze draai mee gevonden. Vanaf de komst van accumachines zijn we hierop overgeschakeld. Het enige nadeel zijn de kabels van de rugbatterijen bij sommige machines, dit is terug wat wennen. Maar we kunnen met de batterijen wel voldoende doen, zelfs ook bij bladblazers, bosmaaiers, kettingzagen …’
‘Daarnaast hebben we drie verschillende graafmachines ter beschikking om uiteenlopende werken mee uit te voeren. Drie kleine tractoren van Deutz-Fahr en Kubota maken het rijtje compleet. Onlangs wilden we dan nog een tweede zitmaaier aankopen, maar we hebben die investering nog even opzijgeschoven omdat deze op dat moment niet geleverd kon worden. We hebben nog heel recent in elektrische kruiwagens geïnvesteerd: er kan meer in en het brengt meer op omdat je er minder mee moet sleuren.’
Patrick & Clint: ‘We zitten in de groensector en proberen ons steentje op die manier bij te dragen. We wilden onze bestelwagen vervangen door een elektrische versie, maar die technologie staat nog niet op punt. We deden de test, maar bleven toch bij onze diesel. Verder hebben we drie knikladers en drie kranen, zo goed als alles in verschillende maten en merken. Zo kan je vlot werken. We hebben twee vrachtwagens die we beide goed kunnen inzetten. Als je alles moet huren dan ben je heel afhankelijk. We investeerden bijvoorbeeld in een hoogtewerker: dat maakt dat we niet meer altijd in een boom moeten klimmen en het verhoogt onze eigen veiligheid.’
Patrick: ‘In 2012 heb ik een serrebedrijf in Vurste gekocht, ongeveer vier hectare en één hectare gebouwen erbij. De serres hebben we dan gedeeltelijk ingericht als plantenhotel. We hebben verschillende klanten uit de streek en die hebben allemaal veel huisplanten en terrasplanten staan. We gaan die ophalen, verzorgen ze tijdens de winter en brengen ze in het voorjaar terug. We gaan nu wel een kleine prijsstijging moeten doorvoeren door de hoge kosten voor het verwarmen, maar we proberen het betaalbaar te houden. Ik ben zelf ook een plantenliefhebber en de focus ligt voor mij op de gezondheid van de plant.’
Clint: ‘We krijgen mails van overal, zelfs tot voorbij Antwerpen. Maar op een gegeven moment lopen de kosten te hoog op om de planten op te halen. Sommige mensen komen de planten zelf afzetten.’
Patrick: ‘Ik heb zelf veel planten en ben altijd een liefhebber geweest. We zagen dat er veel mensen zochten naar een oplossing en ja, ik had die serre toch gekocht, dus waarom niet? Ik heb alles ingericht zodat ik de capaciteit kan vergroten. Zelfs collega’s sturen hun klanten door naar ons. Er is echt vraag naar.’
Patrick: ‘Tot nu toe lukt dat wel ja. Meestal start dat vanaf midden oktober, begin november tot midden mei. Soms willen mensen hun planten wat vroeger terughebben. Soms vertrekken we wel eens met de vrachtwagen om meerdere planten op te pikken.’
Clint: ‘We proberen voor de rest wel zoveel mogelijk te automatiseren. We hebben een camera gericht op de brander voor als die zou uitvallen. Dat kunnen we een stukje besturen van thuis uit. Zo kunnen we de brander terug opstarten en temperatuurmetingen doen met pushmeldingen op de smartphone.’
Patrick: ‘Ergens wel ja. We gaan uiteraard onze prijs nog een beetje moeten verhogen, daar gaan we niet onderuit kunnen. Mensen zeggen vaak: zet ze wat dichter tegen elkaar, ze betalen per vierkante meter. Maar een plant heeft natuurlijk ruimte nodig als hij in het voorjaar begint te groeien, je kan ze dan niet meer uit elkaar gaan zetten en dat vergeet men soms.’
Patrick: ‘Planten komen van overal binnen en soms kan een plant een ziekte bevatten zonder dat je het weet: ook dat bekijken we plant per plant. Niet elke plant komt even gezond binnen, maar tegen mei moet die wel weer gezond buiten natuurlijk. Soms krijg je wel eens planten binnen waarvan je zegt: ‘Het is duurder om hier te staan dan wat de plant waard is’. Maar vaak hangt er dan een emotionele waarde aan vast.’
Patrick: ‘We hebben net zoals iedereen problemen om goed personeel te vinden. Als kleine ondernemer neem je nog veel zelf in handen. Het is aangenaam voor de klanten om vertrouwde gezichten op de werf te zien. Het geeft mensen een stuk vertrouwen. Sommige trouwe klanten vragen zelfs om steeds dezelfde mensen te sturen. Gelukkig hebben we een sterk team waar sommigen zelfs al tien jaar vaste werknemer zijn. Voor ons is dat een plezier om mee samen te werken.’
Clint: ‘Nu zijn we middelgroot wat onze medewerkers betreft. We zijn van alles op de hoogte en hebben nog zicht op de werken die er lopen. De ideale grootte eigenlijk.’
Clint: ‘We denken heel innoverend, maar nog niet alle grote elektrische machines staan op punt en het moet ook betaalbaar blijven. Voor onze sector is het nog niet echt haalbaar.’
Tuinaannemers Oost-Vlaanderen overkoepeld door de vereniging BFG
Patrick: ‘We komen met meerdere mensen uit de professionele groensector elke twee weken samen in de herfst- en winterperiode tot en met het drukke voorjaar. In het voorjaar hebben de meeste tuinaannemers geen tijd om vergaderingen te doen, maar onlangs zijn we dan toch weer van start gegaan. We bezoeken bedrijven, ondersteunen elkaar, leggen problemen op tafel en zoeken naar oplossingen. Leveranciers, architecten of boomkwekers komen voordrachten geven. We kiezen zelf welke thema’s we bespreken en dat is iets waar we echt veel aan hebben. Daarnaast verandert de wetgeving regelmatig en via deze organisatie blijven we op de hoogte van de laatste nieuwtjes. We kunnen op die manier met elkaar samenwerken en de klant krijgt daardoor sneller zijn project klaar. Iets wat net een meerwaarde is voor de toekomst.’