Deze keer zijn we te gast in Andoumont op een boogscheut van Luik, op de golfclub van Liège-Gomzé. Jean-Luc Gavroy, de manager van de club, is ook bestuurder bij de AFGolf en hij volgt de perikelen rond het zerofytogebruik op de voet. Tot nu toe heeft COVID-19 weinig impact gehad voor de club, omdat het terrein vrij snel opnieuw toegankelijk was na de lockdown. Het mooie weer van de afgelopen maanden zorgde er bovendien voor dat heel wat leden regelmatiger een balletje kwamen slaan dan voordien. We ontmoetten Jean-Luc Gavroy begin juli.
De golfclub van Liège-Gomzé werd plechtig geopend in 1988. Deze 18-holesgolfbaan strekt zich uit over een oppervlakte van zowat 52 ha, met heel wat aanplantingen. Het bestuur was al een tijdje aan het nadenken om het parcours verder uit te breiden en onlangs werd de vergunning voor de bouw van een extra 9-holes goedgekeurd. Deze zou een bijkomende 20 ha in beslag nemen. Normaal gezien gingen de werken dit jaar van start gaan, maar gezien de huidige situatie besloot de club om nog eventjes te wachten. Gomzé telt voor het ogenblik circa 600 leden. Jean-Luc Gavroy vervolgt: ‘Tot nu toe mag ik wel zeggen dat het voor ons een goed golfjaar is, mede dankzij COVID-19. De meeste leden hadden hun lidgeld al betaald en golf was ook een van de eerste sporten die opnieuw mochten worden gespeeld na de lockdown. Het is immers perfect mogelijk om voldoende afstand te behouden en er wordt ook in openlucht en op een vrij groot terrein gespeeld, waardoor de bezetting telkens laag blijft. Ook merken we dat heel wat leden regelmatiger komen omdat andere activiteiten beperkt zijn of omdat ze niet naar het buitenland vertrekken. Tot nu toe mogen we dus zeker niet klagen. Volgend jaar zou het wel een ander paar mouwen kunnen zijn, zeker als we een tweede infectiegolf waarnemen in het najaar.’
‘We maakten van de gelegenheid ook gebruik om ontdekkingsstages aan te bieden onder de noemer ‘Green Summer’. Dit initiatief is een groot succes gebleken. Omdat mensen niet of weinig op verlof vertrekken, komen ze hier een weekje stage lopen om te leren golfen. Het laat ons bovendien toe om heel wat mensen in contact te brengen met het golfspel en de eigenheid van onze club. We mogen immers niet vergeten dat heel wat leden vroeger een andere sport beoefenden zoals tennis bijvoorbeeld.’
Zes jaar geleden besliste de golfclub van Gomzé om over te stappen op zerofyto, toen nog op vrijwillige basis. Jean-Luc Gavroy vervolgt: ‘We wilden toen al de rol van trendsetter spelen, al betreuren we zoveel jaren later dat geen enkel fytoproduct vandaag nog toegelaten is op de Waalse golfparcours. Op sommige momenten geraken we er gewoon niet en hebben we nood aan een oplossing om bijvoorbeeld één of twee keer per jaar gericht te kunnen spuiten tegen fusarium of dollar spot. Ondertussen werd de keuze van de ingezaaide grassen aangepast aan de nieuwe eisen, maar zelfs zo komen we er nog niet. Als bestuurder en milieuverantwoordelijke van de AFGolf (Association Francophone belge de Golf) wil ik onderstrepen dat golfterreinen heel wat doen op gebied van groen en biodiversiteit. Enkel de greens worden immers intensief onderhouden. De rest van het parcours wordt op een natuurlijke wijze onderhouden, omdat een intensief onderhoud van de volledige oppervlakte van het terrein immers veel te duur zou uitkomen. Door deze natuurlijke behandeling zijn golfterreinen de grootste natuurreservaten in Wallonië, maar dat wordt meestal vergeten.’
‘AFGolf ontwikkelde vervolgens, en in samenspraak met de GAB (Greenkeepers Association of Belgium), een ‘Green Care’-cel om over mogelijkheden na te denken en vervolgens oplossingen aan de leden aan te reiken. Concreet stelt elk lid een green ter beschikking om een aantal zaken te kunnen testen en de resultaten vervolgens te kunnen vergelijken. De zerofytowetgeving heeft daarnaast de deur opengezet voor een soort ‘parallelle markt’, waar heel wat ‘natuurlijke’ producten aangeboden worden die hun nut niet bewezen hebben. Sommige ervan zouden op termijn zelfs schadelijk zijn, maar toch mogen ze wel gebruikt worden. Ondertussen beschikken onze mensen over de verplichte fytolicentie en volgen ze regelmatig bijscholingen. Begrijpe wie kan.’
AFGolf ondertekende begin juni een samenwerkingsverband met GEO Foundation, een internationale vereniging die instaat voor de ontwikkeling van een verantwoorde en ecologische golf. Concreet beschikken de Waalse golfclubs over de ‘On Course’-software om de biodiversiteit in kaart te brengen, hun energieverbruik te analyseren en hun middelen te optimaliseren met het oog op een certificatie. Jean-Luc Gavroy vervolgt: ‘Deze aanpak alsook het Green Care project en de IPM-oplossingen (Integrated Pest Management) hebben tot doel om duurzame en ecologische oplossingen te vinden voor het onderhoud van onze Waalse golfbanen. Een aantal projecten, zoals luminotherapie, zijn momenteel in onderzoek.’
Voor het dagelijks onderhoud van de golfbaan zijn vijf mensen voltijds in dienst. Daarnaast worden de piekperiodes opgevangen met studentenjobs en stagiairs om de golfbaan steeds in perfecte staat te houden. Jean-Luc Gavroy: ‘Om tijd te winnen bij het maaien zorgen we ervoor dat de spelers pas kunnen vertrekken als de maaiers hun ronde gedaan hebben. Zo hoeven de machines zo min mogelijk stil te staan. Bij het begin vergde het wat uitleg omdat bepaalde leden ’s morgens heel vroeg willen beginnen spelen, maar ondertussen heeft iedereen ingezien dat dit een goede oplossing is. Vrijwel alle onderhoudswerkzaamheden op en rond het parcours worden in eigen beheer uitgevoerd. Wat we zelf doen, doen we beter en het laat ons bovendien toe om bepaalde werkzaamheden uit te voeren als het ons echt uitkomt, zonder afhankelijk te zijn van de planning van een externe firma. Enkel uiterst specifieke werkzaamheden worden uitbesteed omdat deze machines niet rendabel zijn op ons terrein. We beschikken dus over een goed uitgerust machinepark en van bijna elke machine hebben we twee exemplaren. Enerzijds om sneller te kunnen maaien, maar anderzijds ook om verder te kunnen als er eentje defect zou zijn.’
‘Wat de keuze van de machines aangaat, kiezen we voor een goede prijs-kwaliteitsverhouding. De meeste maaiers zijn van het merk John Deere terwijl de tractoren van Kubota komen. Het is wel soms frustrerend te zien dat machines voor golfterreinen enorm duur zijn in aankoop in vergelijking met bijvoorbeeld landbouwmachines, maar het is nu eenmaal zo.’
Ondertussen is Frédéric Cahay al 10 jaar de consulent van dienst. Jean-Luc: ‘Het is eigenlijk door hem dat we de stap naar zerofyto vrij vlug gezet hebben. Als consulent heeft hij een brede visie op wat er in de sector gebeurt en kan hij sneller ingrijpen als een probleem waargenomen wordt. Hij zit ook veel in het buitenland, waardoor we ook de mogelijkheid hebben om nieuwe of andere technieken te testen en toe te passen. Toen hij hier begon, hadden we bijvoorbeeld een groot probleem met vilt. Ondertussen is dit probleem al geruime tijd onder controle.’
Hij besluit: ‘Doordat ik zelf ook golf speel, kom ik makkelijker te weten wat er op het parcours allemaal leeft en op deze manier kan ik een aantal zaken gerichter inplannen. Zo ligt de golfbaan er steeds perfect bij, rekening houdend met de eisen van onze leden en met deze van de onderhoudsploeg.’